Мислење за Законот за јазици, Венеција 6 декември 2019

Според мислење донесено денес, Венецијанската комисија ги повика властите на Македонија да го преиспитаат Законот за употреба на јазиците преку консултации со сите засегнати страни.

Правните експерти на Советот на Европа потенцираат дека во споредба со законодавството за 2008 година, новиот закон значително ја проширува употребата на албанскиот јазик и во многу аспекти ги надминува европските стандарди утврдени со Рамковната конвенција за заштита на националните малцинства и Европската повелба за регионални и малцински јазици.

Мицкоски за Законот за јазици: Да почекаме да дојде 11 декември

Додека ја поздравува подготвеноста на надлежните за подобрување на јазичната состојба на заедниците, Венецијанската комисија открива дека во одредени области новиот закон може да оди премногу далеку со наметнување, што може да се покаже како нереална правна обврска врз јавните институции, особено во врска со употребата на албански во судска постапка, заедно со тешки санкции во случај на непочитување и можност за поврат на судските решенија, доколку има недостаток на превод и толкување во текот на постапката.

Според мислењето, овој пристап може значително да го забави функционирањето на целото судство, ризикувајќи сериозни нарушувања на правото на фер судење, загарантирано со Европската конвенција за човекови права. Комисијата понатаму забележува дека законот за јазици нема јасност во однос на одредбите што важат само за албанскиот, а кои исто така и за другите јазици во заедницата.

Венецијанската комисија дава неколку препораки до надлежните органи на Македонија, особено напуштајќи ги одредбите што се однесуваат на двојазичноста во судските постапки. Исто така, препорачува обврската да се користи албанскиот јазик во внатрешна и меѓуинституционална комуникација меѓу државните службеници, да се ограничи на писмените службени комуникации или неговото влегување во сила да биде одложено додека не се појави соодветно спроведување на таа одредба.

Уставните судии Албанци ќе ја бојкотираат седницата за Законот за јазици

Во врска со извршувањето на паричните санкции, правните експерти на Советот на Европа посочуваат дека треба да се одложи се додека не се измени законот за да се обезбеди доволно правна јасност, да се намалат износите на казните, како и да се воведе елементот на грешка и принципот на пропорционалност.

Властите исто така се поканети да направат анализа за спроведувањето на законот за 2008 година и проценката на влијанието на буџетот и човечките ресурси на новиот закон за јазици.

Целиот текст на Мислењето се очекува да биде објавен до крајот на денот во понеделник, 9 декември 2019 година, на веб страницата на Венецијанската комисија.