Во четврто одделение беше, ако не се лажам, кога на час по српскохрватски јазик, добивме задача сите да смислиме по еден збор што почнува со буквата „ќ“. И така, кој „ќуп“ кој „ќускија“, дојде редот и јас да го кажам својот избор. „Ќенеф, наставничке!“ Жената ме погледна збунето и на милозвучен српски јазик, праша: „А шта је то ќенеф, Браниславе?“

Сите се изнасмеавме, бидејќи во она време, пред речиси половина век, во скопската населба Лисиче, повеќето од децата живеевме во бараки со дворови во кои ќенефот беше задолжителен дел од она што денес се нарекува урбана опрема. А она, замислете, не е знајала шта је то ќенеф! Нејсе, под претпоставка дека и меѓу вас, почитувани читатели, има такви што не знаат што е тоа ќенеф (одамна мина времето на ќенефите), да објаснам: ќенеф е нужник, ама не баш ваков каков што го знаеме денес и што го нарекуваме ве-це или тоалет, туку обичен полски нужник, ископана дупка во која се празниме, а над која е подигната импровизиран објект од ковани штици или керпич, што ја штити нашата интима.

Македонија денес, пред почетокот на летната туристичка сезона, во време кога земјите од Европа и од Балканот, чекор по чекор, ги отвораат границите и овозможуваат слободен проток на луѓе, наликува токму на еден таков ќенеф. Однадвор дрвени и шарени картонски кулиси, кои сугерираат лажна слика дека она што се случува внатре е менаџирано и организирано барем на елементарно ниво, а одвнатре базди неподнослива реа, која открива дека ситуацијата во ќенефот е експлозивна и е надвор од секаква контрола, ни кофа вода ни стари весници нема барем малку да ни го скријат срамот!

Земја во карантин

Пандемијата на ковид-19 никаде во светот не е целосно совладана и затоа сè уште постојат извесни ограничувања за патувањата, кои посебно важат за земјите во кои епидемиолошката ситуација е полоша. Едно од тие ограничувања, на пример, е да се поседува задолжителен негативен ПЦР-тест, како своевиден дополнителен пасош. Како гранична вредност што укажува дека ситуацијата во една земја е под контрола се смета бројката од 25 активни случаи на 100.000 жители. Сè што е под таа бројка наликува на еден убав, добро уреден и беспрекорно чист, европски нужник, кој ја врши базичната функција на секое але (еве, да научите уште еден архаизам, але – синоним за нужник), но има и прописен одвод и опрема која ни овозможува да одржиме максимална хигиена на сензитивната операција и да се чувствуваме пријатно. Обратно, сè над таа гранична вредност „потсмрдува“, а некаде и базди на голема опасност.

Мал е бројот на европските земји во кои бројките се толку трагични, што за граѓаните кои доаѓаат од тие земји мора да се воведуваат драконски ограничувања. Такви неславни исклучоци, на пример, се Русија и Белорусија. За жал, Македонија денес е токму таков исклучок! Судејќи според последната бројката на луѓе во изолација, вториот бран вo Македонија ќе потрае уште најмалку две недели. Тоа, пак, значи дека уште долго време ќе бидеме најизолираната европска земја, поради исклучително лошата епидемиолошка слика и поради неспособноста на здравствените власти да ја контролираат ситуацијата.

Бугарија и Словенија веќе воведоа 14-дневен задолжителен карантин за македонските државјани кои влегуваат во тие земји. Во Словенија карантинот важи и за државјаните на сите други земји коишто доаѓаат од Македонија. Црна Гора одамна нè стави на „црната листа“ на земји, во кои има повеќе од 25 активни случаи на 100.000 жители. Прашање е сега како ќе постапи соседна Грција, која претходно најави отворени граници без посебни ограничувања и за нашите граѓани, од 15 јуни. Многу брзо Атина ќе ја соопшти дефинитивната одлука. Ќе бидеме пресреќни ако ни биде овозможен влез во Грција со негативен ПЦР-тест, а отворената граница без ограничувања за нас ќе биде рамна на бинго и еден исклучително пријателски гест од Грците.

Најстрашно од сè е сепак што не се знае дали ситуацијата кога имаме повеќе од 60 активни случаи на 100.000 жители дозволува македонските власти да се осмелат да ги отворат нашите граници. Ако тоа не биде можно, апелирам барем да се отвори зелен коридор на магистралниот правец од Табановце до Гевгелија, кој ќе им овозможи на странските туристи транзитно да патуваат низ Македонија. Ако веќе ние не можеме да патуваме и да се почувствуваме како нормални луѓе ова лето, нема причина тоа да им го забраниме на нашите соседи и на сите намерници од европските земји.

„Форбс“ наспроти лагите на пропагандата на СДСМ

Не можеме, драги другарчиња, да не го поставиме прашањето како се доведовме во ситуација Македонија денес да стане изолирана земја, еден огромен и усмрден ќенеф. Сите вие мора да соберете смелост да се соочите со вистината, зашто само соочувањето со неа може да доведе и до клучното прашање на одговорноста. Македонија очајно лошо се справува со коронакризата и некој за тоа мора да одговара. За тоа, извинете, но дискасити, што би рекол другарот Заев!

Наспроти секојдневните лаги на пропагандата на СДСМ, објективните посматрачи ја откриваат вистината за ќенефот Македонија. Непристрасниот „Форбс“, на пример, пред некој ден објави листа која покажува кои земји се најбезбедни во време на пандемијата. Листата не е направена врз основа на тирадите на Зоран Заев, на Венко Филипче и на „цврстиот ко куче“ и арогантен д-р Жарко Караџоски, туку врз основа на 130 објективни параметри, меѓу кои се и ефикасноста на спроведените мерки, откривањето на заразените и бројот на тестирањата, ефикасноста на здравствениот систем и спремноста на владите во борбата против заразата.

На листата на 100 најбезбедни земји води Швајцарија, пред Германија, Израел, Сингапур, Јапонија, Австралија и Кина. Од нашиот регион, подобри од нас се Словенија, Хрватска, Грција, Бугарија, Црна Гора, Србија и Албанија, сите позиционирани меѓу 34. и 88. место. Целиот регион подобро се справува со коронакризата од нас. Како куриозитет, анализата на „Форбс“ покажува дека подобри од нас се и земји како Русија, но и Лаос, Камбоџа, Парагвај и Бангладеш.

А каде е Македонија на оваа листа? На срамното 103. место!

Епидемиолошката ситуација во земјава во овој момент е толку лоша што освен што претставува закана за самата себе, Македонија е закана и за целиот регион, па и пошироко. Тоа е причината поради која некои и традиционално пријателски земји на Македонија се принудени да воведуваат строги рестриктивни мерки за граѓаните кои кај нив доаѓаат од нашата земја. Пријателството си е пријателство, но секоја одговорна влада чувствува обврска да ги заштити своите граѓани од неодговорното поведение на институциите и на властите во Македонија. Тоа е сосема легитимно и тука причини за лутење нема.

Целата Колумна прочитајте ја на Плусинфо…