НА ГЛОБАЛНИТЕ пазари вредноста на доларот во однос на кошницата валути силно порасна минатата недела бидејќи американскиот ФЕД повторно агресивно ги зголеми каматните стапки, па курсот на еврото падна на најниско ниво во последните 20 години, далеку под еден долар.

Индексот на доларот, кој го покажува движењето на американскиот долар во однос на другите шест најважни светски валути, минатата недела порасна за 3 отсто, на 112,96 поени, а во еден момент, за прв пат по 20 години, се проби над нивото од 113 поени.

Во исто време, доларот скокна за 3,2 отсто во однос на европската валута, па цената на еврото се лизна на 0,9690 долари, најниско ниво во последните 20 години. Сепак, курсот на доларот ослабе во однос на јапонската валута, за 0,3 отсто, на 143,30 јени.

Скокот на индексот на доларот втора недела по ред е благодарение на дополнителното зголемување на каматните стапки од страна на американската централна банка. По дводневната сесија, ФЕД ги зголеми клучните каматни стапки за 0,75 процентни поени во средата, трет пат по ред, на опсег од 3 до 3,25 отсто, што е нивно највисоко ниво од 2008 година.

Тоа значи дека до крајот на оваа година ФЕД ќе ги зголеми каматните стапки за уште 1,25 процентни поени, а во следната година за 0,25 поени.

Ваквото брзо зголемување на каматните стапки, кое започна во март годинава, претставува најагресивно зголемување на цената на парите од 1990 година, кога ФЕД почна да ја користи каматата на заемите преку ноќ како основна алатка на монетарната политика.

Интервенцијата на јапонските власти

Од друга страна, јапонската централна банка на минатонеделната седница одлучи дека ќе продолжи да води многу лабава монетарна политика за поддршка на економијата, иако инфлаторните притисоци постепено се засилуваат и во Јапонија.

Како резултат на тоа, курсот на долар/јен се проби над нивото од 145 јени за прв пат по 24 години на средината на неделата. Но, набрзо падна бидејќи јапонските власти интервенираа на пазарот со купување на јенот.

Благодарение на ова, јенот благо зајакна во однос на доларот минатата недела, за прв пат по четири недели слабост.

Еврата и фунтата под силен притисок

Но, доларот силно порасна во однос на еврото, иако Европската централна банка од летото ги зголемува клучните каматни стапки за да ја спречи рекордната инфлација во еврозоната. Сепак, се чини дека ФЕД има повеќе простор за заострување на монетарната политика отколку ЕЦБ, со оглед на тоа што американската економија се уште е релативно стабилна, додека на еврозоната и се заканува рецесија поради енергетската криза.

Така, во петокот, истражувањето на S&P Global покажа дека деловните активности во еврозоната повторно паднале во септември, трет месец по ред, според индексот на менаџери за набавка (PMI). „Многу е веројатна рецесија во еврозоната“, заклучи економистот на S&P Global, Крис Вилијамсон.

Слична е ситуацијата и во Британија, па минатата недела курсот на фунтата потона за повеќе од 3 отсто, на 1,0840 долари, најниско ниво во последните 37 години.