Тим научници од Универзитетот за технологија и дизајн (СУТД) во Сингапур се обиделе да предвидат кога ќе заврши пандемијата на коронавирус.

Во својата истражувачка работа, научниците користеле математички модел познат како СИР (осетлив, заразен, закрепнат), што во превод значи подложни на инфекција, заразени и закрепнати од заболување Ковид-19. Нивниот модел ја пресмета стапката на ширење на болеста и стапката на која луѓето се опоравуваат од тоа.
Податоците што се користат во оваа студија се само потврдени случаи на инфекција со коронавирус, број на извршени тестови и број на потврдени смртни случаи.

Врз основа на овие податоци, тие утврдија единечен животен циклус на коронавирус.
Се разбира, треба да се има предвид дека овие податоци веројатно нема да ја претставуваат вистинската слика за заразени, починати и тестирани, и затоа сите треба да се земат со голема доза на претпазливост.
Нивниот систем за вештачка интелигенција предвидува дека светската пандемија на коронавирус ќе заврши во декември, истакнувајќи дека таа варира во зависност од земјата.

Така, во Австралија крајот на пандемијата се предвидува во јуни и во Италија во октомври.

Веќе споменавме, а исто така и самите учесници на ова истражување – моделот и податоците не можат соодветно да ја доловат комплексноста и динамиката на ширењето на болеста „ковид-19“, но верувајте дека нивните предвидувања се добра проценка и можат да послужат како проактивно планирање на кое земјите пристапуваат при отворањето и затворање на карантините и засилување или релаксација на ограничувањата.

Што и како предвидува моделот?

Историјата нè учи дека еволуциите на пандемијата не се во целост случајни, но следат линија за животниот циклус што започнува во моментот на епидемија, забрзува до кулминација, а потоа се забавува сè додека епидемијата целосно не стивна.

Сите овие фази се под влијание на политиките на владите и од индивидуалните активности во секоја земја – како и од ситуациите во тие земји пред избувнувањето.
Ова го убеди тимот на СУТД дека може да го предвиди животниот циклус на коронавирусот. Но, прво требаше да соберат многу информации.

Базата на податоци се состои од потврдени случаи и смртни случаи собрани од Европскиот центар за превенција и контрола на болести и статистика објавена во официјалните извештаи за коронавирус.

Тимот потоа ги повлече овие податоци преку нивниот математички модел за да предвиди колку луѓе ќе бидат заразени во иднина. Броевите се исцрпуваат и создаваат крива на вона која ја покажува забрзувањето, точката на кршење и проценетиот датум на завршување на пандемијата.
Тимот на истражувачи посочува дека треба да бидат претпазливи во однос на нивните предвидувања.

Прекумерниот оптимизам може предвреме да ги поткопа дисциплината и владините ограничувања во одделни земји, со што ќе се прошири епидемијата. Тие исто така предупредуваат дека точноста на нивниот модел зависи и од квалитетот на податоците што ги користеле за предвидување, кои честопати се несигурни и собрани поинаку во земјите ширум светот.

Исто така, моделот не може да ги предвиди ефектите од политичките одлуки. Овој потег на Сингапур за проширување на карантинот, на пример, може да ја свитка кривата порано од предвиденото, додека раното релаксирање на социјалното дистанцирање во САД може да го одложи крајот на пандемијата.
Покрај тоа, предвидувањата ќе бидат помалку корисни во земјите кои се во раните фази на епидемија затоа што податоците се премали за земање примероци, или само мал дел од животниот циклус на коронавирусот, пренесува Index.hr.

– Во вакви случаи, проценките се повеќе за објаснување на историјата, а помалку за предвидување на иднината – напиша професорот на СУТД, ianанкси Луо, во еден труд на методот.

„За овие земји, може да дојде нов епидемиолошки бран доколку владите и поединците предвреме ги укинат мерките и дисциплината, особено кога пандемијата е сè уште присутна во други земји“, рече тој.

Сепак, Луо верува дека предвидувањата можат да помогнат во подготовката за следната фаза на вирусот – под услов да се покажат точни.