Начинот на кој Ирска ја организираше својата дијаспора и ѝ пронајде место на домашниот пазар е пример за многу земји во светот. Што прави Македонија и постои ли стратегија да се искористи потенцијалот на иселениците?

Според неофицијалните податоци, повеќе од 500 илјади македонски државјани и лица со потекло од земјата живеат во странство. Македонија, но и речиси сите земји од Западниот Балкан, со децении стареат и ги губат младите, најчесто добро обучени, кадри.

Но, владите во регионот, вклучително и македонската, со години само ги евидентираат овие податоци и ветуваат мерки за спречување на одливот на мозоци. И толку.

Генерално, владее инерција во која македонската дијаспора е најгласна кога во татковината се одлучува за чувствителни политички прашања, а официјално Скопје возвраќа со повремени посети и средби на кои, најчесто, тема се политичките случувања во земјата – избори, референдум и сл. или поетски читања и игроорни дружења.

На крајот на јануари годинава Европскиот совет за односи со странство објави студија на авторката Алида Врачиќ која се занимава со проблемот на емиграцијата од земјите на Западниот Балкан и нуди решение преку примерот на Ирска.

Клучната поента во неа гласи: високото ниво на емиграција предизвикува проблеми за државите, но и решенијата за многу од овие проблеми најчесто се наоѓаат во самата емиграција.

Дијаспората како шанса
Земјите од регионот, и Македонија тука не е исклучок, не сфаќаат дека дијаспората може да биде корисна за нивната иднина, а дури и кога имаат разбирање за тоа, им недостасуваат основни податоци според кои би можеле да изградат издржани политики.
Иселениците најчесто поседуваат уникатни вештини, но нивните мрежи, економско богатство и влијание, забележува Врачиќ, остануваат неискористени.

Празни куќи, пусти улици..

Наместо тоа, владите се фокусираат на дознаките кои стигнуваат од странство и се обидуваат истите да ги прикажат како некаков успех.
екперти предупредуват дека, не само за остварување на долгорочните социо-економски цели, туку и за иднината на земји како Северна Македонија, од клучно значење ќе биде искористувањето на потенцијалот на емиграцијата.

Според актуелните проценки, Македонија до средината на веков ќе загуби најмалку уште 10 проценти од своето население, а процентот на жители постари од 65 години ќе се искачи до 25 отсто.